Ο άγνωστος Εθνικός Κήπος

Εκθεση του Ιδρύματος της Βουλής για την πράσινη όαση της Αθήνας και τον Αγνωστο Στρατιώτη.

Δεν είναι σήμερα η καλύτερη στιγμή για να κατεβείτε στο κέντρο της Αθήνας, αλλά ο Μάρτιος έχει μπροστά του αρκετές ημέρες ακόμα έτσι ώστε να προλάβετε μια έκθεση που έρχεται να ρίξει φως σε δύο εμβληματικούς χώρους της αστικής Αθήνας: το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη και τον Εθνικό Κήπο. Την διοργανώνει το Ιδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία στον εκθεσιακό του χώρο, στη συμβολή των οδών Φιλελλήνων και Μητροπόλεως, στην πλατεία Συντάγματος. Κι έρχεται σαν λογική συνέχεια σε μια προηγούμενη έκθεση για το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων, αφού τόσο η αρχιτεκτονική παρέμβαση μπροστά από το Κοινοβούλιο όσο και η διαμόρφωση του Κήπου έχουν καταχωρισθεί στο συλλογικό ασυνείδητο ως φυσικές προεκτάσεις του κτιρίου της Βουλής.

Ενα γοητευτικό πλήθος από έγγραφα, σχέδια, φωτογραφίες, επιστολικά δελτάρια και οπτικοακουστικό υλικό συγκροτούν το κυρίως σώμα μιας έκθεσης που ενώ μιλάει για δύο κλασικά τοπόσημα του κέντρου της Αθήνας αφηγείται ταυτόχρονα τη λιγότερο γνωστή ιστορία τους. Για παράδειγμα, πόσοι Ελληνες έχουμε διαβάσει για τις αντιδράσεις που ξεσήκωσε η αποκάλυψη των σχεδίων του αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Λαζαρίδη μετά την ανακοίνωση του πρώτου βραβείου του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού; Οι εντονότερες επιθέσεις αφορούσαν αυτή καθαυτήν την πρόταση και επικεντρώθηκαν κυρίως στο ζήτημα της εκσκαφής όπως διαβάζουμε στον τόμο που εκδόθηκε με την ευκαιρία της έκθεσης. «Η υψομετρική διαφορά που προκύπτει δημιουργεί ένα είδος τεχνητού βάθρου για το κτίριο των Παλαιών Ανακτόρων, αποκόπτοντάς το από το φυσικό επίπεδο έδρασής του και αλλοιώνοντας τη φυσική τοπογραφία στο σημείο εκείνο της πόλης» διαβάζουμε στον καλαίσθητο τόμο σε μια επισκόπηση όσων είχαν αντιταχθεί στα σχέδια. Για την τοποθέτηση του μνημείου πραγματοποιήθηκε ευρείας κλίμακας εκχωμάτωση του προ των Παλαιών Ανακτόρων (σημερινής Βουλής) χώρου, με στόχο την κάθοδο της στάθμης του εδάφους κατά έξι μέτρα. Η όλη σύνθεση αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα του «μοντέρνου κλασικισμού», που αντλεί την έμπνευσή του περισσότερο από την αδρότητα της αρχαϊκής περιόδου, παρά από τους κλασικούς χρόνους. Οι μπρούντζινες ασπίδες, ωστόσο, παραπέμπουν παράλληλα σε αντιλήψεις για τη γλυπτική διακόσμηση της Art Nouveau αλλά και της Art Deco.

Αντίστοιχα όχι πολλοί σύγχρονοι Αθηναίοι γνωρίζουμε ότι η δημιουργία του Εθνικού Κήπου οφείλεται στο προσωπικό πάθος της Βασίλισσας Αμαλίας. Οριοθετήθηκε το 1836 από τον Φρειδερίκο Γκαίρτνερ, αλλά ήταν η νεαρή βασίλισσα που επέβλεψε προσωπικά τη διαμόρφωση και την εντατική φύτευσή του.

Η έκθεση (επιμέλεια: Ναταλία Μπούρα και Μαίρη Τσαγγάρη) θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 31 Μαρτίου, καθημερινά από τις 9 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ. Το Σάββατο οι πόρτες κλείνουν στις 5 το απόγευμα και την Κυριακή στις 3 το μεσημέρι.

Πηγή: άρθρο - "Η Καθημερινή" (11.03.2010).