Τεχνοφοβία

O φόβος απέναντι στις νέες τεχνολογίες διαθέτει πλέον τον δικό του επιστημονικό όρο και μια διαρκώς αναπτυσσόμενη βιβλιογραφία. Οσο αστεία και αν ακούγεται για κάποιους από εμάς, ωστόσο, η τεχνοφοβία απασχολεί καθημερινά εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο, οι οποίοι ιδρώνουν στη σκέψη και μόνο ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουν μια ηλεκτρονική συσκευή, ενώ σε προχωρημένο επίπεδο μπορούν να φτάσουν ακόμη και να απεχθάνονται οποιαδήποτε τεχνολογική εξέλιξη. Πρόσφατες μελέτες μάλιστα έδειξαν ότι ο αδικαιολόγητος και παράλληλα καλπάζων αυτός φόβος, πέρα από τον αδιάκοπο βομβαρδισμό των άπειρων τεχνολογικών ερεθισμάτων που δεχόμαστε καθημερινά, ενδεχομένως να οφείλεται και σε... ορμονικούς παράγοντες!

Ο διευθυντής Ερευνας του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Μπαθ Μαρκ Μπρόσναν Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Μπαθ διαπίστωσε ότι η τάση του να γίνει κάποιος τεχνοφοβικός καθορίζεται ήδη όταν βρισκόμαστε σε στάδιο εμβρύου. Συγκεκριμένα οι ειδικοί συνέκριναν το μήκος των δεικτών και των παράμεσων δαχτύλων των χεριών 150 φοιτητών του Τμήματος Πληροφορικής και 115 φοιτητών Κοινωνιολογίας- ενός τίτλου σπουδών που δεν σχετιζόταν με ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Ανακάλυψαν λοιπόν ότι τα άτομα των οποίων ο δείκτης ήταν μακρύτερος σε σχέση με τον παράμεσό τους εκδήλωναν εντονότερα συναισθήματα άγχους και στρες όταν έρχονταν σε επαφή με την τεχνολογία συγκριτικά με τους υπολοίπους.

"Η τεχνοφοβία είναι ο φόβος που βιώνουν κάποια άτομα απέναντι στην τεχνολογία» εξηγεί αποκλειστικά στο «Βήμα» ο επικεφαλής της ενδιαφέρουσας μελέτης και διευθυντής Ερευνας του Τμήματος Ψυχολογίας του πανεπιστημίου δρ Μαρκ Μπρόσναν. «Αυτός μπορεί να είναι ήπιας μορφής, π.χ.όταν κάποιος νιώθει άβολα μπροστά σε έναν υπολογιστή, ή μπορεί να έχει τη μορφή μιας κλασικής αγχώδους απόκρισης με ταχυπαλμίες κτλ., π.χ. όταν κάποιος καλείται να χρησιμοποιήσει έναν υπολογιστή» μας λέει ο ειδικός.

Αυτό που εξώθησε τους ειδικούς να διερευνήσουν το συγκεκριμένο θέμα ήταν τα συμπεράσματα μιας πρόσφατης μελέτης. «Η μελέτη αυτή είχε δείξει ότι το μήκος του παράμεσου σε σχέση με τον δείκτη συνδέεται με τα επίπεδα τεστοστερόνης στα οποία εκτίθεται ο εγκέφαλός μας κατά τη διάρκεια της κύησης» αναφέρει ο δρ Μπρόσναν.

«Οσο μεγαλύτερος ήταν ο παράμεσος, δηλαδή, τόσο μεγαλύτερη ήταν η έκθεση του εμβρύου στην τεστοστερόνη. Αρχικάεμείς είχαμε εντοπίσει ότι ο μεγαλύτερος παράμεσος συνδεόταν με υψηλότερες μαθηματικές επιδόσεις σε παιδιά ηλικίας επτά ετών. Αρχίσαμε να διερωτόμεθαλοιπόνκατά πόσο ο ίδιος συσχετισμός υπήρχε και σε φοιτητές. Ετσιεπιλέξαμε φοιτητές προγραμματισμούκαθώς αυτοί σχετίζονταν άμεσα με λογικές διεργασίες ηλεκτρονικών υπολογιστών» μας εκμυστηρεύεται ο ίδιος.

«Ανακαλύψαμεότι τα άτομα που ακολουθούσαν αυτόν τον τίτλο σπουδών έτειναν να έχουν μεγαλύτερο παράμεσο. Επίσηςεξετάσαμε τα επίπεδα του στρες που βίωναν φοιτητές του Τμήματος Κοινωνικών Επιστημών όταν έρχονταν σε επαφή με την τεχνολογία και προς μεγάλη μας έκπληξη είδαμε ότι όσο μικρότερος ήταν ο παράμεσος σε σχέση με τον δείκτητόσο μεγαλύτερη ήταν η έκδηλη ανησυχία και το άγχος τους» αναφέρει ο δρ Μπρόσναν.

Κατά τους ειδικούς, όσο μεγαλύτερη ήταν η διαφορά μεταξύ των δύο δαχτύλων τόσο χαμηλότερη είχε υπάρξει η έκθεση στην ανδρική ορμόνη προγενετικά, γεγονός που επηρέαζε την ανάπτυξη του εγκεφάλου και συνεπώς τη μετέπειτα αντίληψη της τεχνολογίας.

Στην προκειμένη περίπτωση, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι φοιτητές Πληροφορικής είχαν προγενετικά εκτεθεί σε υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης καθώς εμφάνιζαν πολύ μικρότερη διαφορά ως προς το μήκος του δείκτη και του παράμεσου σε σχέση με τους υπόλοιπους εθελοντές. Το εντυπωσιακότερο ίσως όλων ήταν το γεγονός ότι η προγενετική αυτή κατάσταση ήταν ικανή να καθορίσει τις επιδόσεις αλλά και τους βαθμούς τους 20 ολόκληρα χρόνια μετά τη γέννησή τους.

Αν όμως η τεχνοφοβία πράγματι καθορίζεται ήδη σε εμβρυϊκό στάδιο, τότε υπάρχει τρόπος αντιμετώπισής της; «Ναι» απαντά ο επικεφαλής της μελέτης. «Κατανοώντας καλύτερα τις επιρροές της τεχνοφοβίας, μπορεί κάποιος να διαχειριστεί και να επιτύχει τον περιορισμό της συγκεκριμένης ανησυχίας. Εμείς,π.χ.,έχουμε εφαρμόσει επιτυχώς κλασικά προγράμματα περιορισμού του άγχους σε τεχνοφοβικά άτομα» προσθέτει.

Οπως όλα δείχνουν, παρ΄ όλα αυτά, η υπερέκθεση του κόσμου στις νέες τεχνολογίες σε καθημερινό πλαίσιο δεν φαίνεται να βοηθά την κατάσταση. Αντίθετα, όπως παραδέχεται ο δρ Μπρόσναν, την επιδεινώνει.

«Σίγουρα όλη αυτή η υπερέκθεση στην τεχνολογία δυσχεραίνει την κατάσταση. Παλαιότεραοι τεχνοφοβικοί μπορούσαν απλώς να απομονωθούν και να την αποφύγουν,στις ημέρες μας όμως κάτι τέτοιο είναι πλέον ακατόρθωτο» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Η μελέτη των ερευνητών δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στο επιστημονικό έντυπο «Ρersonality and Ιndividual Differences» και στην παρούσα φάση οι βρετανοί ειδικοί ετοιμάζονται να μελετήσουν αυτιστικά παιδιά, καθώς και αυτά εμφανίζουν μακρύτερα δάχτυλα από τα υπόλοιπα παιδιά και δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στην τεχνολογία. « Η αγάπη που δείχνουν τα παιδιά αυτά προς την τεχνολογία αποτελεί μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα υπόθεση, δεδομένων των μακρών δαχτύλων τους» καταλήγει ο δρ Μπρόσναν.

Πηγή: Το Βήμα (14.11.2010).