Η σκέψη του μέλλοντος έρχεται από τον 5ο αιώνα π.Χ.

Εχει το παρελθόν μέλλον; Και, κυρίως, έχει θέση η ελληνική σκέψη στον κόσμο του αύριο; Αυτό το γενικό ερώτημα-πλαίσιο διερεύνησαν διακεκριμένοι ομιλητές κατά τη χθεσινή τελετή έναρξης του τετραήμερου συνεδρίου «Οι Διάλογοι των Αθηνών», το οποίο εγκαινιάζει τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, παρουσία της υπουργού Παιδείας, βουλευτών, ακαδημαϊκών, κορυφαίων επιστημόνων, αλλά και νέων από δέκα χώρες της Ευρώπης.

Μπορεί να υπήρξαν στην Ιστορία ιδεολογήματα που δεν δέχονταν την παράδοση και αρνούνταν το παλαιό, θύμισε η βυζαντινολόγος Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ , όμως, όπως επισήμανε ο Σάιμον Κρίτσλεϊ, καθηγητής Φιλοσοφίας στη Νew School for Social Research της Νέας Υόρκης, «το παρελθόν είναι το μέλλον που θα πρέπει να καλλιεργήσουμε, η αμνησία είναι ο κίνδυνος της εποχής μας,μπορεί να καλύψει τις καταστροφές του παρελθόντος οι οποίες έτσι θα επαναλαμβάνονται».

Τις εναρκτήριες ομιλίες παρακολούθησαν ζωντανά 1.600 χρήστες του Διαδικτύου σε όλον τον κόσμο. Ηταν μια επίδειξη στην πράξη της επιβίωσης του διαλόγου, αυτού του προϊόντος της αρχαιοελληνικής σκέψης που, με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, μετατρέπεται σε πολυφωνικό και διεπιστημονικό εργαλείο για το παρόν και το μέλλον. Το συνεχές του ελληνικού πολιτισμού- της «κοινής γλώσσας της ανθρωπότητας»- και η παγκόσμια διάχυσή του υπογραμμίστηκαν από τους ομιλητές, οι οποίοι αναφέρθηκαν στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της ελληνικής σκέψης που πρέπει να αποτελέσει οδηγό στη σημερινή υλιστική εποχή για την έξοδο από τις κρίσεις που αντιμετωπίζουμε.

«Παίρνουμε μαθήματα συμπεριφοράς από τον ελληνικό πολιτισμό για το πώς να επανεφεύρουμε τον εαυτό μας ως ευρωπαϊκή κοινότητα και ως άτομα» τόνισε ο Γιοχάνες Ζαλτσβέντελ, αρχισυντάκτης του γερμανικού περιοδικού «Der Spiegel». Σκεφτείτε το μάθημα που μας δίνει ο Αισχύλος με τους «Πέρσες», υπέδειξε ο Σάιμον Κρίτσλεϊ: Ο αρχαίος τραγικός, με το φάσμα του Δαρείου στο έργο, διδάσκει στους συγχρόνους του τις συνέπειες της ύβρεως και εκφράζει, με τρόπο τολμηρό, τη συμπάθεια προς τον εχθρό, τον ξένο. Για μας είναι ένα μάθημα για την αλαζονεία που μας οδήγησε στην κρίση και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε τον «άλλο» στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες μας. Ενα μάθημα για το σήμερα και το αύριο, που έρχεται από τον 5ο αιώνα π.Χ.

Πηγή: Το Βήμα (25.11.2010).