Αυτό το ερείπιο δεν μπορεί να περιμένει

Ακροπόλ, το ιστορικό ξενοδοχείο του Μεσοπολέμου, που συνδέθηκε με το σκάνδαλο Μπατατούδη, λεηλατήθηκε άγρια και έγινε καταφύγιο περιθωριακών και ορμητήριο διαρρηκτών, βρίσκεται τώρα ένα βήμα πριν από την αποκατάστασή του.

«Προσέξτε!». Στη στιγμή, μια μαύρη σκιά εκτοξεύθηκε από μια βαλίτσα και χάθηκε στο σκοτάδι. Αυτός ο κάτοικος του κτιρίου δεν θα μας απασχολούσε άλλο. Το ίδιο το κτίριο όμως, πολύ. Εξω στην οδό Πατησίων, ένα τυπικό αθηναϊκό μεσημέρι. Εδώ μέσα, κρανίου τόπος. Κατεστραμμένα παράθυρα, μισογκρεμισμένοι τοίχοι, σπασμένα γυαλιά, τρύπες ανοιγμένες από τη βίαιη απόσπαση κιγκλιδωμάτων, σωλήνων και κάθε υλικού που θα μπορούσε να πουληθεί, μπάζα παντού, δυσοσμία από τη μούχλα και από τα περιττώματα αναρίθμητων περιστεριών- αλλά όχι μόνοκαι όλα αυτά μαζί καλυμμένα από μαύρη σκόνη πάχους αρκετών εκατοστών. Ηλεκτρικό δεν υπάρχει ούτε νερό, εκτός κι αν βρέξει οπότε πολλοί χώροι πλημμυρίζουν. Είναι δυσάρεστο να βρίσκεσαι εδώ. Πίσω από τις λινάτσες- διαλυμένες κι αυτές- που κρύβουν την πρόσοψή του, το Ακροπόλ, το διάσημο στην εποχή του ξενοδοχείο της Αθήνας, καταρρέει. Υπάρχει επιστροφή;

Ενδεκα χρόνια μετά την αγορά του από το υπουργείο Πολιτισμού, οι συνθήκες τώρα φαίνεται να είναι ευνοϊκές. Με 15 εκατ. ευρώ, ποσόν με το οποίο το έργο αποκατάστασης του κτιρίου πρόκειται, σύμφωνα με τα ως τώρα δεδομένα, να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, πολλά μπορούν να γίνουν. Οι μελέτες (αρχιτεκτονική, στατική και Η/Μ) είναι άλλωστε έτοιμες. Ο στόχος είναι να στεγασθούν στο Ακροπόλ πολιτιστικές δράσεις του ΥΠΠΟ και γραφεία διαφόρων φορέων του. Πρόκειται για μια από τις πρώτες προσπάθειες αξιοποίησης της περιουσίας του υπουργείου Πολιτισμού, αν υπολογισθεί μάλιστα ότι το κτίριο κόστισε το 1999 για την αγορά του 1,8 δισ. δραχμές. (Το υπόλοιπο ποσόν ως τα 4,5 δισ. δραχμές δεν καταβλήθηκαν ποτέ στον πωλητή Γ. Μπατατούδη, καθώς δεν είχε τηρήσει τους όρους του συμβολαίου.)

Επί του παρόντος όμως η κατάσταση παραμένει ίδια. Οι υπεύθυνοι του υπουργείου έχουν βρει πολλές φορές την κλειδαριά σπασμένη, είτε από άστεγους- μερικοί μάλιστα είχαν εγκατασταθεί κανονικά σε δωμάτια των άνω ορόφωνείτε από χρήστες ουσιών, ενώ πριν από έναν χρόνο κάποιος από αυτούς παρ΄ ολίγον να κάψει όλο το κτίριο. Πέραν των άλλων, είναι και ο εύκολος τρόπος πρόσβασης διαρρηκτών στις διπλανές πολυκατοικίες, ένα διαμέρισμα των οποίων έχει ληστευθεί ως σήμερα τρεις φορές! Τρωκτικά, έντομα κάθε είδους και περιστέρια συμπληρώνουν την ανυπόφορη κατάσταση και όπως είναι φυσικό, οι διαμαρτυρίες των περιοίκων είναι διαρκείς και δικαιολογημένες. Οπως βεβαιώνει όμως ο κ. Νίκος Χαρκιολάκης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, «οι πρώτες ενέργειές μας είναι ο καθαρισμός του χώρου, η αλλαγή της σκαλωσιάς και η προστασία των γειτονικών πολυκατοικιών». Κάτι που θα επιτευχθεί με τα 45.000 ευρώ που ήδη εκταμιεύθηκαν για αυτόν τον σκοπό.

Ο,τι μπορούσαν να πάρουν οι παλιοί ιδιοκτήτες (πολλά από τα έπιπλα που είχε σχεδιάσει ο αρχιτέκτονας του κτιρίου Σωτήριος Μαγιάσης πουλήθηκαν σε δημοπρασίες) αλλά και οι περαστικοί, έχουν ήδη αφαιρεθεί. Από το ισόγειο λείπει η σιδερένια κουπαστή της σκάλας, ενώ ελάχιστοι από τους μαρμάρινους κίονες έχουν απομείνει. Και στον πρώτο όροφο κάποιος ξήλωσε και συγκέντρωσε δίπλα στο ασανσέρ μπανιέρες και χαλκοσωλήνες προς... εξαγωγή.

Τα μοναδικά στολίδια του Ακροπόλ σήμερα είναι οι εκπληκτικοί πολυέλαιοι που βρίσκονται ακόμη στη θέση τους, αφού κανείς δεν τόλμησε να τους κατεβάσει, τα κιγκλιδώματα από χυτοσίδηρο της σκάλας η οποία οδηγεί στους ορόφους, αλλά και εκείνα του στρογγυλού παταριού που κάποτε, όταν γίνονταν χοροί, φιλοξενούσε την ορχήστρα. Οσο για τα μαρμάρινα και ξύλινα δάπεδα, που όπως λένε είναι εξαιρετικά, αυτή τη στιγμή δεν διακρίνονται. Το κυριότερο όμως είναι η αρχιτεκτονική του.

«Εξαίρετο δείγμα αρχιτεκτονικής της διεθνούς αρ νουβό», έχει χαρακτηρισθεί το Ακροπόλ από την 4η Διεθνή Συνάντηση Αρχιτεκτονικής Αrt Νouveau το 1990 στη Βιέννη, ενώ τον επόμενο χρόνο ακολούθησε και η κήρυξή του ως έργου τέχνης από το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού. Ενέργεια η οποία έβαλε τέλος στα σχέδια της αυστριακής εταιρείας στην οποία είχε περιέλθει για ριζική ανακατασκευή του κτιρίου, με επεμβάσεις που θα αλλοίωναν τελείως τη μορφή του.

Οι κανόνες της ακαδημαϊκής Εcole des Βeaux Αrts του Παρισιού, στοιχεία της νεωτερικής τότε αρ ντεκό και της παλαιότερης αρ νουβό «συνεργάσθηκαν» διά χειρός του νεαρού τότε αρχιτέκτονα Σωτηρίου Μαγιάση (1894-1966) για τα σχέδια του Ακροπόλ, το οποίο συμβολίζει σήμερα τη μεταβατική περίοδο της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής.

Επιχείρηση της οικογένειας Καραδόντη , το Ακροπόλ είχε δυναμικότητα 107 δωματίων και 173 κλινών στα εγκαίνιά του, το 1928. Στη συνέχεια υπέστη τρεις ανακαινίσεις ώσπου ο σεισμός της Αθήνας το 1981 τού προκάλεσε μεγάλες ζημιές. Ακολούθησαν οι διαδοχικές αγοραπωλησίες του ωσότου περάσει στο ΥΠΠΟ. Από τη σουίτα του δεύτερου ορόφου η εικόνα είναι εξαιρετική, με τον κήπο του μουσείου να απλώνεται μπροστά σαν να μην υπάρχει καν η λεωφόρος, ούτε τα βαποράκια και οι χρήστες. Οι σκάλες γλιστρούν στο κατέβασμα, αλλά θα τις φτιάξουν.

Υπήρξε το μοναδικό grand hotel του Μεσοπολέμου, όπου συνωστιζόταν όλη η κοσμική Αθήνα, ένας από τους λίγους χώρους με ευρωπαϊκή νότα στην κατά τα άλλα επαρχιακή πρωτεύουσα. Αργότερα στο υπόγειο θα λειτουργούσε νάιτ κλαμπ με την ορχήστρα του Τάκη Μωράκη , στο αθηναϊκό σαλόνι θα δίνονταν τέια, στη σάλα χορού και στις αίθουσες δεξιώσεων εκδηλώσεις για γάμους και επετείους, ενώ το roof garden στο δώμα προσέφερε απρόσκοπτη θέα στον Λυκαβηττό. Το Ακροπόλ έμελλε να συνδεθεί και με τη νεότερη ιστορία, όταν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το ολλανδικό τηλεοπτικό συνεργείο κινηματογράφησε από την ταράτσα του την εισβολή του τανκ. Τότε άνοιξαν και οι πόρτες του ξενοδοχείου, όπως λένε αυτόπτες μάρτυρες, για να μπουν οι κυνηγημένοι.

Το Ακροπόλ Παλλάς έχει ύψος 34 μέτρα και αποτελείται από υπόγειο, δύο στάθμες ισογείου, ημιώροφο, πέντε ορόφους και δύο δώματα. Από το συνολικό εμβαδόν του, που είναι 6.500 τ.μ., τα 4.000 τ.μ. θα χρησιμοποιηθούν για γραφεία ενώ τα 1.000 τ.μ. προορίζονται για άλλες χρήσεις: Στο υπόγειο θα λειτουργήσει αίθουσα μόνιμων εκθέσεων, στο πρώτο ισόγειο πωλητήριο του ΤΑΠΑ και αναψυκτήριο και στο δεύτερο ισόγειο, που αντιστοιχεί με το επίπεδο της κυρίας εισόδου του κτιρίου, θα βρίσκονται οι χώροι υποδοχής και παροχής πληροφοριών. Οι δύο μεγάλες αίθουσες δεξιώσεων εξάλλου στο ίδιο επίπεδο θα φιλοξενούν πολιτιστικές εκδηλώσεις και η κυκλική αίθουσα όπου κάποτε δίνονταν χοροί, συνεντεύξεις Τύπου. Αγνωστο αν τελικά περιληφθεί και «χώρος φιλοξενίας υψηλών προσώπων» στον 7ο όροφο, όπως περιγράφεται στη μελέτη.

Πηγή: Το Βήμα (18.09.2010).