Εθνική Βιβλιοθήκη και Λυρική στο Φάληρο από το 2015

Πράσινο φως άναψε και από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για το Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» στο Δέλτα του Φαλήρου όπου σε έκταση 243 στρεμμάτων πρόκειται να δημιουργηθούν οι νέες κτιριακές εγκαταστάσεις για την Εθνική Βιβλιοθήκη και την Εθνική Λυρική Σκηνή με παράλληλη κατασκευή εκπαιδευτικού πολιτιστικού πάρκου. Στα τέλη του 2011 αρχίζουν οι εργασίες ενώ η ολοκλήρωση θα έρθει το 2015.

Το βράδυ της Τρίτης εγκρίθηκε η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου, ο προϋπολογισμός του οποίου αγγίζει τα 550 εκατ. ευρώ, ενώ τα σχέδια φέρουν την υπογραφή του διάσημου αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο. Εμφανείς αρχαιότητες δεν παρατηρούνται στην περιοχή- οι επιχώσεις άλλωστε φθάνουν σε ύψος το 1,5 μέτρο-, έτσι πρόβλημα δεν υπήρξε για την παραχώρηση άδειας, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι απουσιάζει το ευρύτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Συγκεκριμένα:

Εκτεταμένο αρχαίο νεκροταφείο είχε αποκαλυφθεί το 1911 από τον αρχαιολόγο Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη ο οποίος ανασκάπτοντας μικρή έκταση είχε φέρει στο φως 70 τάφους που χρονολογήθηκαν από τα τέλη του 8ου ως τις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα. Από την ανασκαφή προέκυψαν εξαιρετικά αγγεία τα οποία ονομάστηκαν «αγγεία τύπου Φαλήρου». Επειδή μάλιστα είχε προηγηθεί το 1860 λαθρανασκαφή, πολλά αγγεία αυτού του τύπου βρίσκονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο.

Επόμενη έρευνα έγινε το 1915 από τον Στρ. Πελεκίδη πλησίον της θάλασσας, αφού οι 86 διαφόρων τύπων τάφοι που αποκαλύφθηκαν βρίσκονταν μέσα στην άμμο και χρονολογήθηκαν στην ίδια περίοδο. Ενδιαφέρον εύρημα υπήρξε ένας τάφος στον οποίο βρέθηκαν 18 σκελετοί, ο ένας επάνω στον άλλο, οι οποίοι έφεραν- πλην ενός - στον λαιμό, στα χέρια και στα πόδια σιδερένιους χαλκάδες, παραπέμποντας στη γνωστή κατά την αρχαιότητα θανάτωση εγκληματιών, τον «αποτυμπανισμό» (δέσιμο του καταδικασμένου με χαλκάδες επάνω σε ένα ξύλο, το οποίο τοποθετούνταν όρθιο σε δρόμους για παραδειγματισμό, ώσπου να επέλθει ο θάνατος).

Η ακριβής θέση των ευρημάτων όμως σήμερα δεν είναι σαφής, ως εκ τούτου το έργο μπορεί να «συναντήσει» αυτό το μεγάλο νεκροταφείο. Γι΄ αυτό άλλωστε η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων θα παρακολουθεί τις εκσκαφές.

Η κάλυψη των κτιρίων πάντως δεν υπερβαίνει το 15% της συνολικής έκτασης. Τα δύο κτίρια μάλιστα έχουν συνδυαστεί σε ενιαίο κτίσμα με γυάλινο κέλυφος, ενώ θα περιλαμβάνουν έναν κοινό χώρο, την Αγορά, από όπου θα γίνεται η είσοδος προς τη Βιβλιοθήκη και προς τη Λυρική. Οπως αναφέρθηκε στο Συμβούλιο, η χωροθέτησή τους γίνεται στην πλέον απομακρυσμένη θέση του οικοπέδου από τον περιβάλλοντα αστικό ιστό, για την αποφυγή του θορύβου και της οπτικής όχλησης των λεωφόρων και των κόμβων ταχείας κυκλοφορίας. Πάρκο και κτίρια εξάλλου δομούνται ως ενιαίο κτιριακό συγκρότημα ενώ κατασκευάζονται με βάση τις αρχές της αειφόρου αρχιτεκτονικής και της εξοικονόμησης ενέργειας.

Πηγή: Το Βήμα (07.10.2010).