Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Στασιμότητα φέρνει η έλλειψη καινοτομίας

Ο οικονομολόγος του Πανεπιστημίου Northwestern Μπέντζαμιν Τζόουνς διαπίστωσε ότι οι επιστημονικές ομάδες έχουν καταστεί επ εσχάτων πολύ σημαντικότερος παράγοντας πνευματικής παραγωγής. Εχοντας αναλύσει 19,9 εκατομμύρια επιστημονικές δημοσιεύσεις και 2,1 εκατομμύρια ευρεσιτεχνίες, ο δρ. Τζόουνς απέδειξε ότι η ομαδική εργασία αποτελεί καθοριστικό γνώρισμα της επιτυχημένης σύγχρονης έρευνας.

Η μελέτη αυτή αποκτά ιδιαίτερα ενδιαφέρον εάν συνδυασθεί με τα συμπεράσματα του βιβλίου «Η Μεγάλη Στασιμότητα» του Τάιλερ Κάουεν. Ο κ. Κάουεν υποστηρίζει ότι τα σημερινά μας οικονομικά προβλήματα οφείλονται στην έλλειψη καινοτομίας, καθώς η εντυπωσιακή τεχνολογική πρόοδος του 20ου αιώνα έδωσε πλέον τη θέση της σε περίοδο επιστημονικής και τεχνολογικής στασιμότητας.

Πώς, όμως, φθάσαμε σε αυτό το σημείο; Φανταστείτε ένα τροπικό νησί, όπου τα φρούτα κρέμονται στην κυριολεξία από το δέντρα. Η αμερικανική οικονομία θυμίζει πολύ το νησί αυτό, χάρη στη γεωγραφική άνεση, τα φθηνά μεταναστευτικά εργατικά χέρια και τις καινοτόμες τεχνολογίες στη χώρα από το 17ο αιώνα μέχρι σήμερα. Τα τελευταία σαράντα χρόνια, όμως, τα προσβάσιμα αυτά «φρούτα» άρχισαν να εξαφανίζονται, παρότι ο Δυτικός κόσμος προσποιήθηκε ότι τίποτα δεν είχε αλλάξει.

Αποτύχαμε έτσι να αντιληφθούμε ότι διάγουμε εποχή τεχνολογικής στασιμότητας και ότι το καρποφόρο δέντρο μας είναι πια άδειο από καρπούς.

Ενώ ο κ. Κάουεν προτείνει σειρά λύσεων για την αντιμετώπιση της στασιμότητας στην καινοτομία, όπως την ενίσχυση της κοινωνικής αποδοχής της επιστημονικής κοινότητας, οφείλουμε να εξετάσουμε την ανησυχητική πιθανότητα ότι η αδυναμία μας να βελτιώσουμε περαιτέρω το βιωτικό μας επίπεδο μπορεί να οφείλεται στη δυσχέρειά μας να προχωρήσουμε σε νέες επιστημονικές ανακαλύψεις.

Σε δημοσίευσή του στην επιστημονική επιθεώρηση «Scientometrics» (Επιστημονικές Μετρήσεις), ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ Σάμιουελ Αρμπεσμαν επισημαίνει ότι -με ελάχιστες εξαιρέσεις- έχουμε ήδη φθάσει στο σημείο του τέλους των ανακαλύψεων. Σκεφτείτε την ιατρική: Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο άνθρωπος κατέγραψε την ανακάλυψη νέων εσωτερικών του οργάνων. Η διαδικασία αυτή ανατομικής ανακάλυψης έχε παρέλθει ανεπιστρεπτί, καθώς το τελευταίο όργανο που ανακαλύφθηκε ήταν ο θυροειδής αδένας το 1880.

Παρότι το τέλος της επιστήμης δεν βρίσκεται προ των πυλών, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να εργασθούμε πολύ πιο σκληρά για τις επόμενες ανακαλύψεις.

Πηγή: Η Καθημερινή (10.02.2011).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου