Μνημείο Ολοκαυτώματος στην Αθήνα

Η Αθήνα ήταν η τελευταία πρωτεύουσα της Ευρώπης που δεν είχε μνημείο αφιερωμένο στους χιλιάδες Ελληνες Εβραίους που βρήκαν τραγικό θάνατο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Χίτλερ.

Ετσι τόνισε χθες ο Βενιαμίν Αλμπάλας, πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών. Την ερχόμενη Δευτέρα, στις 7.30 μ.μ., έξω από την περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια του αθηναϊκού μνημείου του Ολοκαυτώματος. Το εμπνεύστηκε και το σχεδίασε η μικρασιατικής καταγωγής Ελληνοαμερικανίδα γλύπτρια, Ντιάννα Μαγκανιά.

Σε μια πόλη που τα περισσότερα γλυπτά στον δημόσιο χώρο είναι είτε αδιάφορα είτε κακόγουστα, το έργο της Ντιάννας Μαγκανιά ξεχωρίζει τόσο για τη λιτή, γεωμετρική αισθητική του όσο και τη «σιωπηλή» δραματική του ένταση. Το μνημείο επιλέχτηκε ύστερα από διαγωνισμό, στον οποίο συμμετείχαν 19 καλλιτέχνες με αξιόλογες προτάσεις. Αναπαριστά ένα μαρμάρινο διαμελισμένο Αστρο του Δαβίδ, που συμβολίζει το πλήγμα που υπέστη ο Εβραϊσμός της Ελλάδας από τους ναζί. Τα αποκομμένα τρίγωνα βρίσκονται διάσπαρτα σε μικρές ακανόνιστες αποστάσεις γύρω από το ακέραιο κεντρικό τμήμα, αναφορά στον πυρήνα που επέζησε, για να συνεχίσει την ιστορική πορεία των εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας.

«Η αρχική σύλληψη συνδέεται με την κληρονομιά της διασποράς και τις κοινές αξίες των Εβραίων και των Ελλήνων του εξωτερικού», λέει η καλλιτέχνις. «Κατέληξα σ' ένα σχέδιο μνημείου, το οποίο μετατρέπει αυτή την εκπληκτική θέση πάνω από τον Κεραμεικό σε πυξίδα. Οι ακμές του διαμελισμένου Αστεριού του Δαβίδ δείχνουν προς τα σημεία του ορίζοντα, όπου εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας αφανίστηκαν. Η αναγραφή των ονομάτων των πόλεων στις εσωτερικές όψεις των τριγώνων παραπέμπει σαφώς σε τάφους και επιτύμβιες στήλες. Η γειτνίαση του μνημείου με τον Κεραμεικό ενεργοποιεί τον διάλογο με τον αρχαίο χώρο ταφής, ενώ ο κήπος που το περιβάλλει, αποτελούμενος από τα βότανα που ευδοκιμούν στις ελληνικές πόλεις των Εβραίων, λειτουργεί ως μεταφορά του τόπου, της ίασης και της μνήμης».
 
Πηγή: Ελευθεροτυπία (07.05.2010).