Ανακάλυψη μίας νέας μορφής ζωής

Επιστήμονες ανακοίνωσαν την ανακάλυψη μιας νέας μορφής ζωής, κρυμμένης στο βυθό μιας λίμνης στην Καλιφόρνια των Ηνωμένων Πολιτειών: ένα βακτήριο που μπορεί να αναπτυχθεί από το αρσενικό και να ενσωματώσει το βίαιο αυτό φυσικό δηλητήριο στο DNA του. «Αυτό που είναι νέο εδώ, είναι ότι το αρσενικό χρησιμοποιείται ως δομικό στοιχείο για έναν οργανισμό», υπογραμμίζει ο καθηγητής Αριελ Ανμπάρ, συν-δημιουργός των ερευνητικών εργασιών, που χρηματοδοτούνται από τη NASA, και θα δημοσιευτούν στο περιοδικό Science. Η ανακάλυψη αυτή επαναπροσδιορίζει αυτά που η επιστήμη θεωρεί ως τα βασικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της ζωής: άνθρακας, υδρογόνο, άζωτο, οξυγόνο, φώσφορο και θείο. Όλα ξεκίνησαν με μια συζήτηση πριν από μερικά χρόνια ανάμεσα σε τρεις επιστήμονες σχετικά με το ενδεχόμενο διαφορετικές μορφές ζωής, που να μην επηρεάζονται απόλυτα από τους βιολογικούς νόμους, να υπάρχουν στη Γη.

Η Φελίσα Γούλφ Σάιμον, ερευνήτρια στην αστροβιολογία στο USGS, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής, ο Αριελ Ανμπάρ του Πανεπιστημίου της Αριζόνας (νοτιοδυτικά) και ένας τρίτος επιστήμονας, ο Πολ Ντέιβις, δημοσίευσαν στη συνέχεια το 2009 εργασίες που υποστηρίζουν την υπόθεση ότι το αρσενικό μπορεί να υποκαταστήσει τον φωσφόρο (με τον οποίο είναι κοντά στον περιοδικό πίνακα των στοιχείων) στις πρώιμες μορφές ζωής στη Γη. Η Φελίσα Γούλφ Σάιμον στη συνέχεια πειραματίστηκε με τη θεωρία αυτή στη λίμνη. Μόνο στην Καλιφόρνια, η οποία παρουσιάζει υψηλά ποσοστά σε αλάτι και αρσενικό, όπου συνέλεξε τα ιζήματα αυτά.

H Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία είχε ανακοινώσει συνέντευξη Τύπου για να φέρει στη δημοσιότητα την παραπάνω ανακάλυψη. Η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς σημαίνει ότι μια «εξωγήινη» μορφή ζωής, που υπάρχει ακόμα και στη Γη, θα μπορούσε να υπάρχει και αλλού στο σύμπαν ή στο ηλιακό μας σύστημα.

Τέτοια βακτήρια έχουν βρεθεί στο βυθό μιας λίμνης, στο εθνικό πάρκο Γιοσεμάιτ της Καλιφόρνιας, η οποία είναι πλούσια σε αρσενικό, ένα δηλητήριο για τους συνήθεις ζωντανούς οργανισμούς. Με κάποιο όμως τρόπο, αυτός ο μικροοργανισμός χρησιμοποιεί το αρσενικό για να ζει. Η ανακάλυψη δείχνει ότι υπάρχουν «σκιώδη» πλάσματα που ζουν παράλληλα με τους γνωστούς γήινους οργανισμούς, αλλά τα οποία έχουν ακολουθήσει διαφορετική εξελικτική πορεία. Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να συμβαίνει κι έξω από τη Γη, ακόμα και σε πλανήτες που δεν έχουν φιλική για τη ζωή ατμόσφαιρα.

Όπως δήλωσε ο δρ Λιούις Ντάρντνελ του Κέντρου Πλανητικών Επιστημών του Λονδίνου, «αν αυτοί οι οργανισμοί χρησιμοποιούν αρσενικό στον μεταβολισμό τους, αυτό δείχνει ότι υπάρχουν κι άλλες μορφές ζωής πέρα από αυτές που ξέρουμε. Είναι εξωγήινοι, αλλά εξωγήινοι που μοιράζονται το ίδιο σπίτι με μας».

Μια τέτοια διαπίστωση έχει συνέπειες για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής αλλού στο σύμπαν, επειδή δείχνει ότι η ζωή μπορεί να βρίσκεται σε κάποια άλλη βιολογική μορφή, όχι εύκολα αναγνωρίσιμη με βάση τα γήινα πρότυπα. Σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, η ύπαρξη «εξωγήινων» μικροοργανισμών στη Γη σημαίνει ότι η ζωή -σε διάφορες μορφές- μπορεί να έχει εμφανιστεί κι εξαφανιστεί αρκετές φορές στην ιστορία της Γης και αυτά τα «εξωγήινα» βακτήρια να είναι απόγονοι προηγούμενων «κατοίκων» (όχι κατ' ανάγκη νοημόνων) του πλανήτη μας.

Πρωτοπόρος και κατ' εξοχήν υπέρμαχος αυτής της άποψης ότι υπάρχει «εξωγήινη» ζωή στη Γη είναι ο κοσμολόγος Πολ Ντέηβις (πολλά βιβλία του έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά), καθηγητής του πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος, όχι μόνο, εδώ και χρόνια, επιμένει ότι άλλες «εξωτικές» μορφές ζωής, με «εξωγήινη» βιοχημεία, ζουν κάτω από την μύτη μας, αλλά μάλιστα έχει οριστεί υπεύθυνος μιας διεθνούς επιτροπής για την υποδοχή των (πραγματικών) εξωγήινων, αν ποτέ εμφανιστούν στη Γη.

Πηγή: Η Καθημερινή (02.12.2010).