Ο πέμπτος κύκλος επεισοδίων της πιο φιλόδοξης εκπομπής για το βιβλίο στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης ξεκινά αυτόν το μήνα στη δημόσια τηλεόραση. Οι «Κεραίες της εποχής μας» θα φέρουν και πάλι στο καθιστικό μας άλλους δώδεκα σημαντικούς ξένους συγγραφείς.
Το τελευταίο ταξίδι του Ανταίου Χρυσοστομίδη, δημοσιογράφου και μεταφραστή, ήταν πριν λίγο καιρό στην βροχερή Κωνσταντινούπολη. Εκεί, στα σοκάκια του Πέραν, συνάντησε τον Μουρατχάν Μουνγκάν προκειμένου να γυρίσουν ένα ακόμη επεισόδιο για τις «Κεραίες της εποχής μας». Περπάτησαν μαζί στο κέντρο του Μπέγιογλου, μπήκαν μαζί σ’ ένα βιβλιοπωλείο και παρακολούθησαν ένα θεατρικό του έργο στην ασιατική πλευρά της Πόλης, το Ουσκουντάρ.
Η πρωτότυπη σειρά για τη λογοτεχνία και τους σύγχρονους προβληματισμούς του καιρού μας, που συμπαρουσιάζει με την δημοσιογράφο Μικέλα Χαρτουλάρη, ξεκίνησε στην ΕΡΤ το 2007 και συνεχίζεται φέτος (παραγωγή S.M art) μετρώντας ήδη σαράντα επτά πορτραίτα διάσημων λογοτεχνών στο ενεργητικό των τεσσάρων προηγούμενων κύκλων της.
«Προσπαθούμε κάθε φορά, σε κάθε εκπομπή, να συνδέουμε έναν συγγραφέα μ’ ένα θέμα ζωτικής σημασίας. Απ’ την αρχή σκεφτήκαμε αυτές οι εκπομπές να μην απευθύνονται μονάχα στους φανατικούς λάτρεις της λογοτεχνίας αλλά να αγγίζουν γενικά τους ανήσυχους θεατές. Γι’ αυτό άλλωστε ονομάσαμε την εκπομπή «κεραίες». Πέρα απ’ τα μικρά ή μεγάλα λογοτεχνικά προσόντα των συγγραφέων, οι άνθρωποι αυτοί είναι ευαίσθητοι στα κελεύσματα της εποχής τους, έχουνε μια άποψη για τα πράγματα που έχει ενδιαφέρον να την ακούσουμε» λέει ο ίδιος στο «Bήμα».
Εξαίρεση αποτελούν για τον ίδιο οι αμερικάνοι συγγραφείς που δεν θέλουν να βάζουν το χέρι στην φωτιά της πολιτικής. «Μας το είπε πολύ χαρακτηριστικά ο Πολ Όστερ στην Νέα Υόρκη. Ο μόνος από μας, έλεγε ο συγγραφέας, που έμπαινε με ζέση στα θέματα που έκαιγαν την κοινωνία ήταν ο Νόρμαν Μέιλερ. Δεν μας καλούν στις τηλεοράσεις αλλά ούτε κι εμείς θέλουμε να πάμε, μας έλεγε, τονίζοντας ότι κυκλοφορεί στον δρόμο και δεν τον αναγνωρίζει κανείς».
Αντίθετα θυμάται πώς οι απλοί άνθρωποι έσπευδαν να φιλήσουν το χέρι του Κάρλος Φουέντες όταν περπατούσαν μαζί του στο κέντρο της Πόλης του Μεξικού. «Φέρνανε απ’ τα καφενεία και τα μπαρ χαρτοπετσέτες για να τους υπογράψει ένα αυτόγραφο. Σε μένα έδιναν συνεχώς μια μηχανή για να τους φωτογραφίζω με τον συγγραφέα. Είπα στον Φουέντες, Κάρλος, μη μου πεις ότι όλοι αυτοί σε έχουν διαβάσει, όχι βέβαια μου απάντησε ο ίδιος, φυσικά και δεν με έχουν διαβάσει αλλά με αντιμετωπίζουν σαν τη συνείδηση του μεξικάνικου έθνους». Κάτι που έχει σχέση, κατά τον ίδιο, με την αντίληψη που υπάρχει στην Ευρώπη με την παράδοση των παρεμβατικών «οργανικών» διανοούμενων.
Η εκπομπή έχει παρουσιάσει μερικούς απ’ τους κορυφαίους συγγραφείς της εποχής μας, αρχής γενομένης απ’ τον Άμος Οζ αλλά και νομπελίστες όπως ο Ζοζέ Σαραμάγκου πριν πεθάνει, η Ναντίν Γκρόντιμερ, ο Μάριο Βάργκας Λιόσα (πριν λάβει το βραβείο) όπως επίσης και ο Ορχάν Παμούκ. Ο νέος κύκλος θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων επεισόδια με τον λιβανέζο Αμίν Μααλούφ στο Παρίσι και τον γαλλοαλγερινό Μορίς Ατιά στην Ορλεάνη, την αμερικανίδα Ντόνα Λεόν στη Βενετία και τον Μάσιμο Καρλότο στην Πάντοβα της Ιταλίας. Ο Σεμπάστιαν Μπάρι τους υποδέχεται υπό τους ήχους της «Συννεφιασμένης Κυριακής» του Βασίλη Τσιτσάνη στην ιρλανδική επαρχία της κρίσης, ενώ ο Νταβίντ Γκρόσμαν μιλάει για τη ζωή και τη γραφή στην Ιερουσαλήμ.
Το μυθιστόρημά του τελευταίου με τίτλο «Στην άκρη της γης» που συγκλονίζει όλο τον κόσμο, αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά τον Μάιο απ’ τις εκδόσεις Καστανιώτη (σε μετάφραση της Λουίζας Μιζάν), όπου ο Ανταίος Χρυσοστομίδης είναι υπεύθυνος στον τομέα της ξένης λογοτεχνία απ’ το 1998 με τη σειρά «Συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο». «Ήταν το μυθιστόρημα που με κράτησε στη ζωή, αλλιώς θα αυτοκτονούσα» του είπε ο ισραηλινός συγγραφέας για το βιβλίο που συνέχισε να γράφει μετά τον σκοτωμό του γιου του στο πεδίο της μάχης.
Ετοιμάζεται, πολύ σύντομα, για τα επόμενο ταξίδι στην Ισπανία όπου θα συναντήσει τον Χιλιανό Λουίς Σεπούλβεδα στη Χιχόν και τον Ενρίκε Βίλα Μάτας στην Βαρκελώνη. Παράλληλα «κυνηγάει», όπως λέει χαριτολογώντας, για τα επόμενα επεισόδια κι άλλους συγγραφείς όπως την περσινή γερμανορουμάνα νικήτρια του βραβείου Νομπέλ Χέρτα Μύλερ, τον πολυσχιδή Ουμπέρτο Έκο, τον Τζόναθαν Κόου, την ινδή Αρουντάτι Ρόι, την Σάρα Ουότερς όπως και τον τσέχο Πάβελ Κόχουτ.
«Στην Ευρώπη αλλά και στις υπόλοιπες ηπείρους συμβαίνουν πολύ ενδιαφέροντα πράγματα» επιμένει ο Ανταίος Χρυσοστομίδης που θεωρεί την πιο «ζωντανή» λογοτεχνία της γηραιάς ηπείρου την γερμανική, την πιο «αδιάφορη» την γαλλική και βλέπει με ενδιαφέρον τους νέους λατινοαμερικάνους συγγραφείς που έχουν να αντιμετωπίσουν τα ιερά τέρατα του μεγάλου «μπουμ» της προηγούμενης γενιάς «ακολουθώντας περισσότερο τον Λιόσα και όχι τόσο τον Μάρκες».
«Αυτό που προκαλεί μεγάλη έκπληξη είναι η λογοτεχνική φτώχεια των πρώην ανατολικών χωρών. Την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη αναλύει το φαινόμενο του «υπαρκτού σοσιαλισμού» δεν έχουν να επιδείξουν κάτι αξιόλογο, με την εξαίρεση ίσως του ρώσου Βλαντιμίρ Μακάνιν. Νομίζω έχουνε πέσει σε μια παγίδα άκριτης αμερικανοπληξίας και κατανάλωσης, αναμενόμενο σ’ ένα βαθμό αλλά όχι δικαιολογήσιμο. Είναι τραγικό στα βιβλιοπωλεία της Μόσχας, της Πράγας και της Βουδαπέστης να βλέπεις στην πρώτη σειρά ό,τι αμερικάνικα σκουπίδια κυκλοφορούν και να τα αγοράζουν μανιωδώς».
«Είναι μια σειρά εκπομπών που δεν την έχει ούτε το BBC. Έχουν ένα θησαυρό στην ΕΡΤ αυτή τη στιγμή» ισχυρίζεται ο Ανταίος Χρυσοστομίδης και αυτό δεν απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα. Είναι ενδεικτικό πως ο Τζον Λε Καρέ έχει δώσει τρεις τηλεοπτικές συνεντεύξεις σ’ όλη του την καριέρα. Μία στο BBC, μία σε ένα γιαπωνέζικο κανάλι ύστερα από αφόρητη πίεση του ατζέντη του και στις «Κεραίες της εποχής μας» αφού πρώτα έκανε μια μικρή έρευνα για τον έναν απ’ τους συντελεστές της λέγοντάς του «μια φορά κατάσκοπος, για πάντα κατάσκοπος».
Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης έχει ήδη αρχίσει να καταγράφει όλη αυτή την διαδρομή, με τα ταξίδια και τα συγκινητικά περιστατικά, σ’ όλες τις γωνιές του κόσμου «ούτως ώστε να γράψω ένα βιβλίο για το πώς εγώ είδα τα πράγματα». Θα αφιερώσει σίγουρα αρκετές σελίδες για το φαγητό «που έσπαγε τον πάγο» στη διάρκεια των γυρισμάτων. Τα βαυαρικά λουκάνικα, την μπύρα και τις τρεις διαφορετικές μουστάρδες στο σπίτι του Μάρτιν Βάλζερ στη Γερμανία, το καλύτερο κουσκούς της ζωής του στο σπίτι του Γιασμίνα Χάντρα στη Γαλλία αλλά και την όχι και τόσο πετυχημένη μακαρονάδα που ετοίμασε ο Τζον Μπάνβιλ στο Δουβλίνο συνοδεύοντάς την με απανωτά ποτήρια κόκκινου κρασιού. «Όχι μόνο αυτό, στις τρεις τα μεσάνυχτα, μας έβαλε να δούμε την ταινία του Κεν Λόουτς «Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι» σχολιάζοντας παράλληλα την ιστορία της πατρίδας του».
«Το καλό μ’ αυτή τη δουλειά είναι ότι συναναστρέφεσαι με ανθρώπους σημαντικούς και πάντα ύστερα από μια κουβέντα μαζί τους βγαίνεις πιο πλούσιος» καταλήγει.
Με την ελπίδα ότι η δημόσια τηλεόραση θα συμπεριφερθεί με μεγαλύτερη προσοχή απέναντι σ’ ένα τηλεοπτικό προϊόν που θα μπορούσε να καταστεί ακόμα και «εξαγώγιμο», οι αναγνώστες θα περιμένουν την συνέχεια επί της οθόνης. Όχι αναγκαστικά τις μεταμεσονύκτιες ώρες πάντως, όπως συνέβη με τις προβολές της εκπομπής στους προηγούμενους κύκλους.
Πηγή: Το Βήμα (08.03.2011).
Το τελευταίο ταξίδι του Ανταίου Χρυσοστομίδη, δημοσιογράφου και μεταφραστή, ήταν πριν λίγο καιρό στην βροχερή Κωνσταντινούπολη. Εκεί, στα σοκάκια του Πέραν, συνάντησε τον Μουρατχάν Μουνγκάν προκειμένου να γυρίσουν ένα ακόμη επεισόδιο για τις «Κεραίες της εποχής μας». Περπάτησαν μαζί στο κέντρο του Μπέγιογλου, μπήκαν μαζί σ’ ένα βιβλιοπωλείο και παρακολούθησαν ένα θεατρικό του έργο στην ασιατική πλευρά της Πόλης, το Ουσκουντάρ.
Η πρωτότυπη σειρά για τη λογοτεχνία και τους σύγχρονους προβληματισμούς του καιρού μας, που συμπαρουσιάζει με την δημοσιογράφο Μικέλα Χαρτουλάρη, ξεκίνησε στην ΕΡΤ το 2007 και συνεχίζεται φέτος (παραγωγή S.M art) μετρώντας ήδη σαράντα επτά πορτραίτα διάσημων λογοτεχνών στο ενεργητικό των τεσσάρων προηγούμενων κύκλων της.
«Προσπαθούμε κάθε φορά, σε κάθε εκπομπή, να συνδέουμε έναν συγγραφέα μ’ ένα θέμα ζωτικής σημασίας. Απ’ την αρχή σκεφτήκαμε αυτές οι εκπομπές να μην απευθύνονται μονάχα στους φανατικούς λάτρεις της λογοτεχνίας αλλά να αγγίζουν γενικά τους ανήσυχους θεατές. Γι’ αυτό άλλωστε ονομάσαμε την εκπομπή «κεραίες». Πέρα απ’ τα μικρά ή μεγάλα λογοτεχνικά προσόντα των συγγραφέων, οι άνθρωποι αυτοί είναι ευαίσθητοι στα κελεύσματα της εποχής τους, έχουνε μια άποψη για τα πράγματα που έχει ενδιαφέρον να την ακούσουμε» λέει ο ίδιος στο «Bήμα».
Εξαίρεση αποτελούν για τον ίδιο οι αμερικάνοι συγγραφείς που δεν θέλουν να βάζουν το χέρι στην φωτιά της πολιτικής. «Μας το είπε πολύ χαρακτηριστικά ο Πολ Όστερ στην Νέα Υόρκη. Ο μόνος από μας, έλεγε ο συγγραφέας, που έμπαινε με ζέση στα θέματα που έκαιγαν την κοινωνία ήταν ο Νόρμαν Μέιλερ. Δεν μας καλούν στις τηλεοράσεις αλλά ούτε κι εμείς θέλουμε να πάμε, μας έλεγε, τονίζοντας ότι κυκλοφορεί στον δρόμο και δεν τον αναγνωρίζει κανείς».
Αντίθετα θυμάται πώς οι απλοί άνθρωποι έσπευδαν να φιλήσουν το χέρι του Κάρλος Φουέντες όταν περπατούσαν μαζί του στο κέντρο της Πόλης του Μεξικού. «Φέρνανε απ’ τα καφενεία και τα μπαρ χαρτοπετσέτες για να τους υπογράψει ένα αυτόγραφο. Σε μένα έδιναν συνεχώς μια μηχανή για να τους φωτογραφίζω με τον συγγραφέα. Είπα στον Φουέντες, Κάρλος, μη μου πεις ότι όλοι αυτοί σε έχουν διαβάσει, όχι βέβαια μου απάντησε ο ίδιος, φυσικά και δεν με έχουν διαβάσει αλλά με αντιμετωπίζουν σαν τη συνείδηση του μεξικάνικου έθνους». Κάτι που έχει σχέση, κατά τον ίδιο, με την αντίληψη που υπάρχει στην Ευρώπη με την παράδοση των παρεμβατικών «οργανικών» διανοούμενων.
Η εκπομπή έχει παρουσιάσει μερικούς απ’ τους κορυφαίους συγγραφείς της εποχής μας, αρχής γενομένης απ’ τον Άμος Οζ αλλά και νομπελίστες όπως ο Ζοζέ Σαραμάγκου πριν πεθάνει, η Ναντίν Γκρόντιμερ, ο Μάριο Βάργκας Λιόσα (πριν λάβει το βραβείο) όπως επίσης και ο Ορχάν Παμούκ. Ο νέος κύκλος θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων επεισόδια με τον λιβανέζο Αμίν Μααλούφ στο Παρίσι και τον γαλλοαλγερινό Μορίς Ατιά στην Ορλεάνη, την αμερικανίδα Ντόνα Λεόν στη Βενετία και τον Μάσιμο Καρλότο στην Πάντοβα της Ιταλίας. Ο Σεμπάστιαν Μπάρι τους υποδέχεται υπό τους ήχους της «Συννεφιασμένης Κυριακής» του Βασίλη Τσιτσάνη στην ιρλανδική επαρχία της κρίσης, ενώ ο Νταβίντ Γκρόσμαν μιλάει για τη ζωή και τη γραφή στην Ιερουσαλήμ.
Το μυθιστόρημά του τελευταίου με τίτλο «Στην άκρη της γης» που συγκλονίζει όλο τον κόσμο, αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά τον Μάιο απ’ τις εκδόσεις Καστανιώτη (σε μετάφραση της Λουίζας Μιζάν), όπου ο Ανταίος Χρυσοστομίδης είναι υπεύθυνος στον τομέα της ξένης λογοτεχνία απ’ το 1998 με τη σειρά «Συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο». «Ήταν το μυθιστόρημα που με κράτησε στη ζωή, αλλιώς θα αυτοκτονούσα» του είπε ο ισραηλινός συγγραφέας για το βιβλίο που συνέχισε να γράφει μετά τον σκοτωμό του γιου του στο πεδίο της μάχης.
Ετοιμάζεται, πολύ σύντομα, για τα επόμενο ταξίδι στην Ισπανία όπου θα συναντήσει τον Χιλιανό Λουίς Σεπούλβεδα στη Χιχόν και τον Ενρίκε Βίλα Μάτας στην Βαρκελώνη. Παράλληλα «κυνηγάει», όπως λέει χαριτολογώντας, για τα επόμενα επεισόδια κι άλλους συγγραφείς όπως την περσινή γερμανορουμάνα νικήτρια του βραβείου Νομπέλ Χέρτα Μύλερ, τον πολυσχιδή Ουμπέρτο Έκο, τον Τζόναθαν Κόου, την ινδή Αρουντάτι Ρόι, την Σάρα Ουότερς όπως και τον τσέχο Πάβελ Κόχουτ.
«Στην Ευρώπη αλλά και στις υπόλοιπες ηπείρους συμβαίνουν πολύ ενδιαφέροντα πράγματα» επιμένει ο Ανταίος Χρυσοστομίδης που θεωρεί την πιο «ζωντανή» λογοτεχνία της γηραιάς ηπείρου την γερμανική, την πιο «αδιάφορη» την γαλλική και βλέπει με ενδιαφέρον τους νέους λατινοαμερικάνους συγγραφείς που έχουν να αντιμετωπίσουν τα ιερά τέρατα του μεγάλου «μπουμ» της προηγούμενης γενιάς «ακολουθώντας περισσότερο τον Λιόσα και όχι τόσο τον Μάρκες».
«Αυτό που προκαλεί μεγάλη έκπληξη είναι η λογοτεχνική φτώχεια των πρώην ανατολικών χωρών. Την ώρα που η υπόλοιπη Ευρώπη αναλύει το φαινόμενο του «υπαρκτού σοσιαλισμού» δεν έχουν να επιδείξουν κάτι αξιόλογο, με την εξαίρεση ίσως του ρώσου Βλαντιμίρ Μακάνιν. Νομίζω έχουνε πέσει σε μια παγίδα άκριτης αμερικανοπληξίας και κατανάλωσης, αναμενόμενο σ’ ένα βαθμό αλλά όχι δικαιολογήσιμο. Είναι τραγικό στα βιβλιοπωλεία της Μόσχας, της Πράγας και της Βουδαπέστης να βλέπεις στην πρώτη σειρά ό,τι αμερικάνικα σκουπίδια κυκλοφορούν και να τα αγοράζουν μανιωδώς».
«Είναι μια σειρά εκπομπών που δεν την έχει ούτε το BBC. Έχουν ένα θησαυρό στην ΕΡΤ αυτή τη στιγμή» ισχυρίζεται ο Ανταίος Χρυσοστομίδης και αυτό δεν απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα. Είναι ενδεικτικό πως ο Τζον Λε Καρέ έχει δώσει τρεις τηλεοπτικές συνεντεύξεις σ’ όλη του την καριέρα. Μία στο BBC, μία σε ένα γιαπωνέζικο κανάλι ύστερα από αφόρητη πίεση του ατζέντη του και στις «Κεραίες της εποχής μας» αφού πρώτα έκανε μια μικρή έρευνα για τον έναν απ’ τους συντελεστές της λέγοντάς του «μια φορά κατάσκοπος, για πάντα κατάσκοπος».
Ο Ανταίος Χρυσοστομίδης έχει ήδη αρχίσει να καταγράφει όλη αυτή την διαδρομή, με τα ταξίδια και τα συγκινητικά περιστατικά, σ’ όλες τις γωνιές του κόσμου «ούτως ώστε να γράψω ένα βιβλίο για το πώς εγώ είδα τα πράγματα». Θα αφιερώσει σίγουρα αρκετές σελίδες για το φαγητό «που έσπαγε τον πάγο» στη διάρκεια των γυρισμάτων. Τα βαυαρικά λουκάνικα, την μπύρα και τις τρεις διαφορετικές μουστάρδες στο σπίτι του Μάρτιν Βάλζερ στη Γερμανία, το καλύτερο κουσκούς της ζωής του στο σπίτι του Γιασμίνα Χάντρα στη Γαλλία αλλά και την όχι και τόσο πετυχημένη μακαρονάδα που ετοίμασε ο Τζον Μπάνβιλ στο Δουβλίνο συνοδεύοντάς την με απανωτά ποτήρια κόκκινου κρασιού. «Όχι μόνο αυτό, στις τρεις τα μεσάνυχτα, μας έβαλε να δούμε την ταινία του Κεν Λόουτς «Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι» σχολιάζοντας παράλληλα την ιστορία της πατρίδας του».
«Το καλό μ’ αυτή τη δουλειά είναι ότι συναναστρέφεσαι με ανθρώπους σημαντικούς και πάντα ύστερα από μια κουβέντα μαζί τους βγαίνεις πιο πλούσιος» καταλήγει.
Με την ελπίδα ότι η δημόσια τηλεόραση θα συμπεριφερθεί με μεγαλύτερη προσοχή απέναντι σ’ ένα τηλεοπτικό προϊόν που θα μπορούσε να καταστεί ακόμα και «εξαγώγιμο», οι αναγνώστες θα περιμένουν την συνέχεια επί της οθόνης. Όχι αναγκαστικά τις μεταμεσονύκτιες ώρες πάντως, όπως συνέβη με τις προβολές της εκπομπής στους προηγούμενους κύκλους.
Πηγή: Το Βήμα (08.03.2011).
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου