Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας ενισχύει Έλληνες ερευνητές

Αρκετοί πολλά υποσχόμενοι Έλληνες ερευνητές περιλαμβάνονται στον κατάλογο των 427 συνολικά ευρωπαίων ερευνητών, οι οποίοι επιλέχθηκαν το 2010 από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) για να ενισχυθούν χρηματοδοτικά, προκειμένου να προωθήσουν το καινοτομικό επιστημονικό έργο τους σε ερευνητικά πεδία αιχμής.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η μειονότητα (τρεις ερευνητές) προέρχονται από ελληνικά πανεπιστήμια, ενώ άλλοι οκτώ Έλληνες συμμετείχαν στο σχετικό διαγωνισμό προερχόμενοι από πανεπιστήμια άλλων χωρών, όπου και δραστηριοποιούνται ερευνητικά μετά τις μεταπτυχιακές σπουδές τους. Πρόκειται για μια ακόμη σαφή ένδειξη του χρόνιου φαινομένου διαρροής «εγκεφάλων» από την χώρα μας, αλλά και του πόσοι Έλληνες επιστήμονες, τόσο νέοι όσο και καταξιωμένοι πια, διαπρέπουν στο εξωτερικό.

Φέτος οι περισσότερες αιτήσεις είχαν προέλευση κάποιο πανεπιστήμιο ή ερευνητικό ινστιτούτο της Βρετανίας (79) και μετά της Γαλλίας (71), της Γερμανίας (67) και της Ελβετίας (27). Η Ελλάδα με τρεις ερευνητές βρίσκεται στην 18η θέση. Όμως αν ληφθεί υπόψη η εθνικότητα των ερευνητών (ανεξάρτητα από την χώρα όπου διεξάγεται η έρευνά τους), με 11 ερευνητές ελληνικής καταγωγής, η χώρα μας ανεβαίνει στην 10η θέση. Οι περισσότεροι ερευνητές που επιλέχθηκαν, είναι Γερμανοί (83) και ακολουθούν Γάλλοι (62) και Ιταλοί (41).

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας ενισχύει (με τις λεγόμενες «starting grants» ) τους 427 νέους και δημιουργικούς επιστήμονες με συνολικά περίπου 580 εκατομμύρια ευρώ. Είναι η τρίτη στη σειρά χρηματοδότηση (κατά περίπου 40% αυξημένη σε σχέση με την προηγούμενη) στο πλαίσιο του θεσμού των ενισχύσεων της ερευνητικής καριέρας των νέων επιστημόνων, από τότε που το 2007 ιδρύθηκε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας στο πλαίσιο του 7ου Προγράμματος-Πλαισίου για την Έρευνα της ΕΕ.

Το Συμβούλιο, που ελέγχεται από ένα συμβούλιο 22 εκλεκτών ευρωπαίων επιστημόνων, με πρόεδρο της καθηγήτρια Χέλγκα Νοβότνι (η οποία διαδέχτηκε στη θέση αυτή τον Έλληνα βιολόγο Φώτη Καφάτο, που διαπρέπει στη Βρετανία) αποτελεί τον πρώτο οργανισμό πανευρωπαϊκής χρηματοδότησης ερευνητών για έρευνα αιχμής, διαθέτοντας συνολικό προϋπολογισμό 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2007-13. Οι ενισχύσεις του προορίζονται τόσο για νέους ταλαντούχους ερευνητές (starting grants με μέγιστο ποσό 2 εκατ. ευρώ ανά ερευνητή), όσο και για πιο μεγάλης ηλικίας καταξιωμένους επιστήμονες (advanced grants με μέγιστο ποσό 3,5 εκατ. ευρώ).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επενδύει στα νέα «ταλέντα», με την ελπίδα ότι μελλοντικά η Ευρώπη θα αναδείξει περισσότερους νομπελίστες, όπως ο φετινός νομπελίστας φυσικής Κονσταντίν Νοβοσέλοφ, συν-εφευρέτης του νέου υλικού γραφένιου, ο οποίος είχε ενισχυθεί στο ξεκίνημα της έρευνάς του με κεφάλαια (starting grants) από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας. Η νέα «φουρνιά» των 427 ενισχυόμενων ερευνητών έρχεται να προστεθεί στους περίπου 1.200 νέους επιστήμονες που έχουν λάβει τέτοιες ενισχύσεις μέχρι σήμερα από το ERC.

Οι φετινοί επιλεχθέντες ερευνητές προέρχονται συνολικά από 21 ευρωπαϊκές χώρες. Η μέση ηλικία των ερευνητών είναι περίπου 36 ετών και το 26,5% από αυτούς είναι γυναίκες. Το 45,7% των ερευνητικών σχεδίων που ενισχύονται, αφορούν τις φυσικές επιστήμες και τις επιστήμες μηχανικού, το 35,8% της επιστήμες της ζωής-βιολογία και το 18,5% τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες.

Συνολικά υποβλήθηκαν 2.873 αιτήσεις επιχορήγησης φέτος (αύξηση 14% έναντι του 2009), από τις οποίες επιλέχθηκαν οι 427 ή ποσοστό επιτυχίας 15%. Για να δικαιούται ένας ερευνητής να ζητήσει χρηματοδότηση από το ERC (η οποία διαρκεί μέχρι πέντε έτη), πρέπει να έχει ερευνητική εμπειρία 2-12 ετών μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού του.

Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο της Καθημερινής (07.12.2010).